Ειδικότερα, ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι χαρακτηρίζουν τη φιλία ως μια σχέση εθελοντικής αλληλεξάρτησης. Με άλλα λόγια, πρόκειται για μια κατάσταση που δύο άνθρωποι βρίσκονται μαζί επειδή το θέλουν, ενδιαφέρονται προσωπικά και νοιάζονται ο ένας για τον άλλον. Λέγεται ότι οι φίλοι εμπίπτουν στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες, ανάλογα με το βαθμό εμπιστοσύνης και συναισθηματικής κατανόησης που αμοιβαία δείχνουμε : καλύτεροι, καλοί και ευκαιριακοί φίλοι.
Οι λεγόμενοι «καλύτεροι φίλοι» αποτελούν, με απλά λόγια, τον πιο στενό μας κύκλο. Είναι τα άτομα που εμπιστευόμαστε, που μοιραζόμαστε τα μυστικά μας και που βασιζόμαστε πάνω τους. Είναι οι άνθρωποι που μας αποδέχονται χωρίς όρους και κατανοούν τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας.
Οι «καλοί φίλοι» είναι οι άνθρωποι στους οποίους εμπιστευόμαστε τα προσωπικά μας αλλά επιλεκτικά. Αυτό ασφαλώς δηλώνει ότι ο βαθμός της εμπιστοσύνης που τους δείχνουμε είναι χαμηλότερος και η κατανόηση που μας δείχνουν είναι σαφώς μικρότερη. Παρ’ όλα αυτά, είναι άτομα που συμπαθούμε, που έχουμε κοινές δραστηριότητες και χόμπι και που απολαμβάνουμε το χρόνο που περνάμε μαζί.
Τέλος, όταν μιλάμε για ευκαιριακούς φίλους αναφερόμαστε σε φιλίες που αναπτύσσονται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες της ζωής μας. Για παράδειγμα, ευκαιριακοί φίλοι μπορεί να είναι κάποιοι γείτονες, συνάδελφοι, συμφοιτητές κ.α.
Είναι γεγονός, ότι είναι δύσκολο να αναγνωρίσεις ποιες φιλίες είναι υγιείς και ποιες όχι στη ζωή μας. Σε γενικές γραμμές, υγιείς είναι οι φιλίες που βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής μας. Είναι, γενικά, θετικές και υποστηρικτικές, και δίνουν χώρο και στους δυο να αναπτυχθούν και να εξελίξουν την αυτοεκτίμησή τους. Είναι ευλογία να έχετε φίλους που πλουτίζουν τις εμπειρίες σας, σας καλλιεργούν και σας οδηγούν, σας καθησυχάζουν όταν έχετε αμφιβολίες και σας επαναφέρουν στην πραγματικότητα.
Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι οι υγιείς φιλίες είναι εντελώς ελεύθερες από εντάσεις. Όλοι μας αισθανόμαστε, κατά καιρούς, ενόχληση, θυμό, ζήλια, ανταγωνιστικότητα προς τους φίλους μας. Ωστόσο, μερικές φιλίες είναι πιθανό να αποδειχθούν δηλητηριώδεις ως προς την ευημερία μας. Αν κάποιος φίλος συνεχώς σας απογοητεύει, σας υποτιμά ή σας αποδυναμώνει με την εγωκεντρικότητά του τότε μιλάμε για «τοξικότητα» στην αλληλεπίδραση, αλλά όχι και αναγκαστικά στα άτομα.
Δεν είναι λίγες οι φορές, ωστόσο, που και οι ίδιοι εμείς μπορεί να πληγώσαμε και να απογοητεύσαμε φιλικά μας πρόσωπα, ηθελημένα ή αθέλητα, και έπειτα να μετανιώσαμε για τη στάση μας αυτή. Η συγνώμη είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό εργαλείο σε μια φιλία. Έχει μια εκπληκτική δύναμη να θεραπεύει σχέσεις. Είναι αλήθεια, πως η συγνώμη είναι για μερικούς από εμάς κάτι πραγματικά δύσκολο, ειδικά αν έχουμε διδαχθεί πως είναι «έγκλημα» να κάνουμε λάθη ή να παραδεχτούμε ότι ήμασταν άδικοι.
Εάν σας είναι δύσκολο, λοιπόν, να εκφράσετε τη συγνώμη σας, σκεφτείτε πόσο μεγάλη θα είναι η «ανταμοιβή» που θα λάβετε όταν πείτε ότι μετανιώσατε για κάτι. Είναι εξαιρετικά μοναδική και απελευθερωτική εμπειρία, μια ανακούφιση και, έτσι, ένα χρήσιμο εργαλείο για καλύτερες, βαθύτερες και πιο ουσιαστικές φιλίες.
Όταν ήμασταν παιδιά είχαμε τη δύναμη να λέμε : «Συγνώμη. Θα ξαναπαίξεις μαζί μου;» Και ξαναπαίζαμε. Ζητούσαμε συγνώμη και συγχωρούσαμε με την απίστευτη παιδική αθωότητα. Είναι καιρός πια να πράττουμε το ίδιο και ως ενήλικες.
Όταν ήμασταν παιδιά είχαμε τη δύναμη να λέμε : «Συγνώμη. Θα ξαναπαίξεις μαζί μου;» Και ξαναπαίζαμε. Ζητούσαμε συγνώμη και συγχωρούσαμε με την απίστευτη παιδική αθωότητα. Είναι καιρός πια να πράττουμε το ίδιο και ως ενήλικες.
Έλλη Φρεγγίδου, M.Sc.
Ψυχολόγος Α.Π.Θ.
21ης Ιουνίου-Αθ. Τσούντα
Τηλ. γραφείου: 2341027014, κιν: 6946081649
e-mail: elli_kilkis@yahoo.gr
www.psyxotherapy.gr
frengidou.blogspot.com
